Όλος αυτός ο πατριωτικός ενθουσιασμός βρίσκει πρόθυμη φιλοξενία στο ανοιχτό σπιτικό των Ναούμ.
Μια πληροφορία του Γεράσιμου Βώκου για τη ζωή του Γεωργίου Γενναδίου στη Λειψία το 1824 είναι αρκετά χαρακτηριστι-κή :«Σκηνή συγκινητικότατη διαδραματίζεται εν τη οικία του Μακεδόνος Ναούμ, διαμένοντος εις Λειψίαν και όπου οι Έλληνες εώρταζον εορτήν τινα άδοντες και χορεύοντες. Ο Γεννάδιος εφαίνετο ο ευθυμότερος όλων, αλλ΄αιφνιδίως και εν μια στιγμή καταλαμβάνεται υπό οδυνηράς μελαγχολίας. Ο νους του εφέρετο προς το μαρτυρικό διωγμόν των αγωνιζομένων ομοφύλων του. Μετ΄ολίγον δάκρυα επλημμύρησαν τους οφθαλμούς του και θρηνών ανεφώνησεν μεταστρέψας όλων των συνδαιτυμόνων τας ευθύμους διαθέσεις: «Ημείς εδώ χοροπηδούμεν και εκεί κάτω οι αδελφοί μας πολεμούν και σφάζονται! Και δια της Γερμανίας και Ιταλίας απήλθεν εις Αγκώνα». Γεράσιμος Βώκος- Το Εικοσιένα (1906).
Κατά το έτος 1829 αφίχθη εν Λειψία εν φθινοπωρινή ώρα και ο γνωστός εις τον πεπαιδευμένον κόσμον Ιάκωβος Ρίζος Νε-ρουλός μετά των δύο αυτού τέκνων, Αλεξάνδρου και Κωνσ-ταντίνου, ο οποίος είχεν καταλύσει εις πλησίον δωμάτιον του ιδικού μας εν τη οικία της εκκλησίας. Απάσας δε τας μεγάλας εκείνας χειμερινάς νύκτας μέχρι του μεσονυκτίου παρευρίσκετο εν τω δωματίω μας. Ελάλει μετά του αδελφού μου και των άλλων σπουδαστών Ελλήνων με ενθουσιασμό περί της μελλούσης τύχης της πατρίδος και οπόσα καλά προσεδόκα αύτη υπό την ηγεμονίαν του Κυβερνήτου (Καποδίστρια). Διέγραψε συν τοις άλλοις με ποιητική φαντασίαν την αποτρόπαιον εικόνα της τουρκικής δυναστείας, διηγείτο τας λυσσομανείς πράξεις αυτής κατά των Χριστιανών και εξέθετε τα φρικωδέστατα κακουρ-γήματα των κρατούντων και παρωμοίαζε την Κωνσταντίνου Πόλιν με κοιλάδα κλαυθμώνος.
Περί τα τοιαύτα εν ευθύμοις στιγμαίς ήτο πηγή ανεξάντλητος ο μακαρίτης (1778-1849) Ρίζος, αναπολεί το έτος 1871 ο Ναούμ. Είχεν συν τοις άλλοις συντεταγμένη γαλλιστί και την ιστορίαν της ελληνικής επαναστάσεως την οποίαν εμελέτα δια να εκδώση. Κατ΄εκείνην δε την εποχήν διέτριβεν εν Λειψία λίαν πεπαι-δευμένος Γάλλος ονόματι Vigne, ο οποίος ηκροάζετο μετά του αδελφού μου τας παραδόσεις του τε καθηγητού Κρυγίου και του Ερμάννου. Ο κύριος Ρίζος μαθών την στενήν φιλίαν του άνω μνημονευθέντος Γάλλου μετά του αδελφού μου, ηθέλησε ν΄ακούση την γνώμην αυτού περί του συγγράμματός του. Όθεν δια μεσιτείας του αδελφού μου Κωνσταντίνου εδόθησαν τεμάχια τινά εκ της γαλλιστί συνταχθείσης ελληνικής ιστορίας εις τον κύριον Vigne προς ανάγνωσιν. Λαβών ταύτα ο Γάλλος παρά του αδελφού μου, τα διήλθε μετά προσοχής και μετά παρέλευσιν τριών ημερών τα επέστρεψεν εις τον ίδιο, ειπών προς αυτόν ότι αφ΄όσα ανέγνωσεν εκ της ιστορίας του κ. Ρίζου εύρεν ότι το έργον ήτο καλόν και ελπίζει ότι θα μεταβή ο συγγραφέας εις τους Παρισίους και εκεί θα τύχη καταλλήλου ευκαιρίας και πλέον πεπαιδευμένους αυτού άνδρας δια να εκφράσωσι γνώμην περί της εκδόσεως του εν λόγω πονήματος.
Ταύτα μαθών ο κ. Ρίζος ήλλαξεν σκοπόν. Την άνοιξιν του έτους 1830 κατά μήνα Απρίλιον μετέβη μετά των τέκνων του εκ Λειψίας εις Γενεύην της Ελβετίας και αργότερα στην Ελλάδα.
Τον Οκτώβριο του 1850 ο Αλέξανδρος Ραγκαβής, περαστικός απ΄τη Λειψία, δεν παραλείπει να περάσει από το σπιτικό των Ναούμ:«Σχέσιν εν Λειψία ουδεμίαν είχον εγώ, πλην της γνωριμίας του κ. Παναγιώτη Ναούμ τον οποίον είχον ιδεί ότε επεδήμει εις Αθήνας, όπου νομίζω ότι και οικίαν προυτίθετο ν΄αγοράσει ή και αγόρασε και μετά ταύτα την εξεποίησεν». Ο Παναγιώτης ξεναγεί πρόθυμα το Ραγκαβή στα αξιοθέατα της Λειψίας και το ίδιο βράδυ του διαβάζει 500 στίχους του.
Μια πληροφορία του Γεράσιμου Βώκου για τη ζωή του Γεωργίου Γενναδίου στη Λειψία το 1824 είναι αρκετά χαρακτηριστι-κή :«Σκηνή συγκινητικότατη διαδραματίζεται εν τη οικία του Μακεδόνος Ναούμ, διαμένοντος εις Λειψίαν και όπου οι Έλληνες εώρταζον εορτήν τινα άδοντες και χορεύοντες. Ο Γεννάδιος εφαίνετο ο ευθυμότερος όλων, αλλ΄αιφνιδίως και εν μια στιγμή καταλαμβάνεται υπό οδυνηράς μελαγχολίας. Ο νους του εφέρετο προς το μαρτυρικό διωγμόν των αγωνιζομένων ομοφύλων του. Μετ΄ολίγον δάκρυα επλημμύρησαν τους οφθαλμούς του και θρηνών ανεφώνησεν μεταστρέψας όλων των συνδαιτυμόνων τας ευθύμους διαθέσεις: «Ημείς εδώ χοροπηδούμεν και εκεί κάτω οι αδελφοί μας πολεμούν και σφάζονται! Και δια της Γερμανίας και Ιταλίας απήλθεν εις Αγκώνα». Γεράσιμος Βώκος- Το Εικοσιένα (1906).
Κατά το έτος 1829 αφίχθη εν Λειψία εν φθινοπωρινή ώρα και ο γνωστός εις τον πεπαιδευμένον κόσμον Ιάκωβος Ρίζος Νε-ρουλός μετά των δύο αυτού τέκνων, Αλεξάνδρου και Κωνσ-ταντίνου, ο οποίος είχεν καταλύσει εις πλησίον δωμάτιον του ιδικού μας εν τη οικία της εκκλησίας. Απάσας δε τας μεγάλας εκείνας χειμερινάς νύκτας μέχρι του μεσονυκτίου παρευρίσκετο εν τω δωματίω μας. Ελάλει μετά του αδελφού μου και των άλλων σπουδαστών Ελλήνων με ενθουσιασμό περί της μελλούσης τύχης της πατρίδος και οπόσα καλά προσεδόκα αύτη υπό την ηγεμονίαν του Κυβερνήτου (Καποδίστρια). Διέγραψε συν τοις άλλοις με ποιητική φαντασίαν την αποτρόπαιον εικόνα της τουρκικής δυναστείας, διηγείτο τας λυσσομανείς πράξεις αυτής κατά των Χριστιανών και εξέθετε τα φρικωδέστατα κακουρ-γήματα των κρατούντων και παρωμοίαζε την Κωνσταντίνου Πόλιν με κοιλάδα κλαυθμώνος.
Περί τα τοιαύτα εν ευθύμοις στιγμαίς ήτο πηγή ανεξάντλητος ο μακαρίτης (1778-1849) Ρίζος, αναπολεί το έτος 1871 ο Ναούμ. Είχεν συν τοις άλλοις συντεταγμένη γαλλιστί και την ιστορίαν της ελληνικής επαναστάσεως την οποίαν εμελέτα δια να εκδώση. Κατ΄εκείνην δε την εποχήν διέτριβεν εν Λειψία λίαν πεπαι-δευμένος Γάλλος ονόματι Vigne, ο οποίος ηκροάζετο μετά του αδελφού μου τας παραδόσεις του τε καθηγητού Κρυγίου και του Ερμάννου. Ο κύριος Ρίζος μαθών την στενήν φιλίαν του άνω μνημονευθέντος Γάλλου μετά του αδελφού μου, ηθέλησε ν΄ακούση την γνώμην αυτού περί του συγγράμματός του. Όθεν δια μεσιτείας του αδελφού μου Κωνσταντίνου εδόθησαν τεμάχια τινά εκ της γαλλιστί συνταχθείσης ελληνικής ιστορίας εις τον κύριον Vigne προς ανάγνωσιν. Λαβών ταύτα ο Γάλλος παρά του αδελφού μου, τα διήλθε μετά προσοχής και μετά παρέλευσιν τριών ημερών τα επέστρεψεν εις τον ίδιο, ειπών προς αυτόν ότι αφ΄όσα ανέγνωσεν εκ της ιστορίας του κ. Ρίζου εύρεν ότι το έργον ήτο καλόν και ελπίζει ότι θα μεταβή ο συγγραφέας εις τους Παρισίους και εκεί θα τύχη καταλλήλου ευκαιρίας και πλέον πεπαιδευμένους αυτού άνδρας δια να εκφράσωσι γνώμην περί της εκδόσεως του εν λόγω πονήματος.
Ταύτα μαθών ο κ. Ρίζος ήλλαξεν σκοπόν. Την άνοιξιν του έτους 1830 κατά μήνα Απρίλιον μετέβη μετά των τέκνων του εκ Λειψίας εις Γενεύην της Ελβετίας και αργότερα στην Ελλάδα.
Τον Οκτώβριο του 1850 ο Αλέξανδρος Ραγκαβής, περαστικός απ΄τη Λειψία, δεν παραλείπει να περάσει από το σπιτικό των Ναούμ:«Σχέσιν εν Λειψία ουδεμίαν είχον εγώ, πλην της γνωριμίας του κ. Παναγιώτη Ναούμ τον οποίον είχον ιδεί ότε επεδήμει εις Αθήνας, όπου νομίζω ότι και οικίαν προυτίθετο ν΄αγοράσει ή και αγόρασε και μετά ταύτα την εξεποίησεν». Ο Παναγιώτης ξεναγεί πρόθυμα το Ραγκαβή στα αξιοθέατα της Λειψίας και το ίδιο βράδυ του διαβάζει 500 στίχους του.
Το 1870 Ο Γεώργιος Κρέμος εκδίδει και τυπώνει στη Λειψία για την ενίσχυση των σεισμοπαθών της Λευκάδας το βιβλίο του: Αλεξάνδρου Κάλφογλου Ηθική στιχουργία προς τον εν Βουκουρεστίω ανεψιόν αυτού. Ο πρόλογος τού εκδότη μας πληροφορεί, ότι ο Ναούμ, κάτοχος του χειρογράφου του Κάλ-φογλου, στάθηκε και ο χρηματοδότης της έκδοσης. Πρέπει ακόμα να σημειωθεί, ότι στο πρόλογο του Κρέμου ο αναγνώστης θα βρει δημοσιευμένη μια επιστολή του Ναούμ. Ο Ναούμ ποικίλ-λει το πεζό κείμενο με δύο στίχους του:
« Ο καθείς μας έχει χρέος τους παθόντας να
Συντρέχει
Αν ποθή τας ευλογίας του Υψίστου μας να έχη».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου